Atlas der Neederlanden

Werk in Uitvoering

maandag 14 maart 2011

Wolkenkrabbers van voor 1421

De hoogbouw van Rotterdam is niet van na de Tweede Wereldoorlog: deze skyline staat afgebeeld op een oude kaart die een nog ouder verleden toont.

'Copeij van eene aude autentique Carte vertoonende Het gedeelte van Suyd Holland met sijne wateren en Revieren soo als het selve heeft geleegen voor de groote Innondatie vant Jaar 1421. (...) Anno 1733 T.G.Meijbaum Ing. Extraordi.'
Deze kaart isgetekend, niet gedrukt. Je kunt zien dat het een kopie is, omdat de maker met potlood een rooster heeft getekend:

Je kunt zien dat er niet altijd heel zorgvuldig met de kaart is omgesprongen; hij is wat slordig bijgesneden - nog steviger zelfs dan nodig is om in de Atlas te passen - en de skyline van Gouda is in dit knipgeweld gesneuveld.

De 'Inondatie vant jaar 1421' is de geschiedenis ingegaan als de St. Elisabethsvloed. Aardig detail: Wikipedie meldt dat deze vloed de elkaar bestrijdende steden Geertruidenberg en Dordrecht werden gescheiden - een vaderlandse stammenstrijd die de annalen is ingegaan als de Hoekse en Kabeljauwse twisten. Hier staan Dordrecht (linksboven) en Geertruidenberg (rechtsonder). Ze lijken op ongeveer twee uur gaans van elkaar te liggen. Te voet.

Deze kaart bevindt in deel 3 van de Atlas; deel 1 en 2 zijn inmiddels droog gereinigd. Omdat deze kaart niet is gedrukt maar getekend en met de hand ingekleurd is hij extra kwetsbaar. Daarom wordt hij niet schoongegomd; en ook de door Meijbaum getekende hulplijntjes blijven uiteraard staan.